12 potraw wigilijnych. Pełna lista dań wraz z przepisami i zdjęciami

Potrawy wigilijne, mimo że przygotowywane z nieskomplikowanych składników, wymagają pewnego doświadczenia w kuchni, cierpliwości, a także nierzadko wcześniejszego przygotowania półproduktów, np. zakwasu na barszcz czy ciasta na piernik (na 3 tygodnie przed świętami).

Tradycja mówi o 12 potrawach na Wigilię. Wśród nich powinny pojawić się smażone, pieczone i marynowane ryby, pierogi z grzybowym farszem, przynajmniej jedna zupa - barszcz czerwony albo zupa grzybowa, a także prawdziwie świąteczne ciasta - serniki, makowce i pierniki.

Spis 12 wigilijnych potraw:

1. Barszcz czerwony z uszkami
2. Zupa grzybowa
3. Ryba po grecku
4. Karp
5. Kapusta wigilijna
6. Pierogi
7. Kluski z makiem
8. Śledź
9. Kompot wigilijny
10. Makowiec
11. Piernik
12. Sernik
13. Więcej przepisów wigilijnych

Barszcz czerwony z uszkami

To potrawa wigilijna obowiązkowa na każdym stole. W wielu domach barszcz czerwony serwowany jest z uszkami z kapustą i grzybami, z krokietami albo pieczonymi pasztecikami (z tym samym farszem).

Tradycyjny barszcz czerwony wigilijny przygotujesz na bazie pieczonych buraków nieobranych ze skórki oraz jabłek, z dodatkiem typowych dla kuchni polskiej przypraw - liści laurowych, ziela angielskiego i majeranku. Jeżeli chcesz uzyskać bardziej wyrazisty wywar, wystarczy zrobić barszcz na zakwasie. Pamiętaj, że zakwas należy przygotować przynajmniej na tydzień przed Wigilią.

fot. Barszcz wigilijny/Adobe Stock, zi3000

Zupa grzybowa

Tradycyjne zupa grzybowa wigilijna jest przygotowana na bazie suszonych grzybów - najlepiej gdyby to były prawdziwki lub podgrzybki.

Zupę grzybową można serwować ze świeżym, razowym pieczywem (najlepiej samodzielnie upieczonym) albo z grubym makaronem np. typu pappardelle. W wielu domach to zamiennik barszczu czerwonego wśród 12 potraw wigilijnych.

fot. Zupa grzybowa/Adobe Stock, gkhrphoto

Ryba po grecku

Nazwa tej potrawy wigilijnej wskazuje na śródziemnomorskie pochodzenie, jednak ryba po grecku to wbrew pozorom typowo polska potrawa. Do jej przygotowania warto użyć miruny, dorsza lub tilapii. W wersji fit, smażoną rybę możesz zastąpić duszoną, gotowaną na parze lub pieczoną w piekarniku.

Ryba po grecku najczęściej jest podawana pod marchewką i pietruszką w pomidorowym sosie z dodatkiem korzennych przypraw. W niektórych regionach kraju dodaje się do niej... ser i bakalie.

Ryba po grecku według Agnieszki Maciąg

fot. Ryba po grecku/Adobe Stock, Bydlinska

Karp wigilijny

W czasie wigilijnej kolacji podaje się karpia smażonego, karpia w galarecie, karpia po żydowsku lub lżejszego karpia pieczonego w piekarniku, który z pewnością przypadnie do gustu miłośnikom lekkostrawnych potraw.

Innym pomysłem na podanie karpia może być przepis na karpia po staropolsku lub karpia w zalewie octowej.

3 przepisy na karpia
Przedwojenny karp wigilijny na szaro
Karp z pieca z pieczarkami

fot. Karp wigilijny/Adobe Stock, zi3000

Kapusta wigilijna

Duszona kapusta wigilijna to połączenie białej i kiszonej kapusty z przyprawami i z dodatkiem suszonych grzybów i śliwek węgierek.

Inną wersją kapusty podawanej na Wigilię jest ta z grochem, doprawiano kminkiem i majerankiem. W zależności od upodobań możesz zmienić proporcje kapusty, aby była kwaśniejsza lub słodsza. To jedno z tych dań, które warto przygotować na 2-3 dni przed świętami.

Kapusta z grochem
Bigos wigilijny
Łazanki z kapustą

Pierogi z kapustą i grzybami

Tradycyjne pierogi z kapustą i grzybami to odpowiednio dobrane proporcje kiszonej kapusty, suszonych grzybów, kminku, pieprzu oraz innych przypraw. Kluczowe jest odpowiednie ciasto na pierogi, które musi być cienkie i delikatne po zlepieniu i ugotowaniu.

Ale pierogi, które podasz podczas obok innych potraw wigilijnych, mogą mieć również zupełnie inny, nieco bardziej wyszukany farsz. Zerknij na poniższą listę.

Pierogi z grzybami i orzechami
Pierogi ruskie
Pierogi z kaszą gryczaną i fetą

fot. Pierogi wigilijne/Adobe Stock, Dar1930

Kluski z makiem

To najczęściej forma wigilijnego deseru, za którym przepadają zarówno dorośli, jak i dzieci. Zrobisz je z z masy makowej, czyli namoczonego maku połączonego z miodem, bakaliami i skórką pomarańczową.

Kluski z makiem na Wigilię to łatwe i szybkie w przygotowaniu danie. Warto dodać do niego korzenne przyprawy, aby nabrały wyjątkowego smaku.

fot. Kluski z makiem/Adobe Stock, avirid

Śledź na Wigilię

Śledź jest niezwykle wdzięczną rybą - da się go przygotować na niezliczoną ilość sposobów i wiedzie prym wśród wigilijnych potraw. Fani klasycznego śledzia w oleju z cebulką z pewnością zachwycą się także śledziem na słodko z rodzynkami lub sosie musztardowym.

Na miesiąc przed świętami możesz wykonać śledzie w zalewie cytrusowo-piernikowej, które nabiorą charakterystycznego korzennego smaku.

Śledzie po kaszubsku
Tatar ze śledzia
Śledzie w śmietanie
Sałatka śledziowa na święta
Śledzie imbirowe z orzechami
Śledzie w sosie rodzynkowym

fot. Śledź wigilijny/Adobe Stock, gkrphoto

Kompot z suszu

Kompot z suszu to napój, który musi znaleźć się jako dodatek do wigilijnych potraw. Do jego przygotowania potrzebne są nie tylko suszone owoce (suszone jabłko, gruszka, śliwka, daktyle oraz morele), ale również bakalie. Jeżeli jego smak jest zbyt ostry lub kwaśny, wystarczy doprawić miodem, cynamonem i goździkami.

Kompot z suszu ma bardzo specyficzny smak i nie wszyscy za nim przepadają. Jeżeli robisz większą wigilijną kolację, warto przygotować drugi napój do wyboru.

Kompot z jabłek lub gruszek
Kompot ze śliwek

fot. Kompot wigilijny/Adobe Stock, Ryba Sisters

Makowiec świąteczny

Mak przynosi szczęście i bogactwo, jak dawniej wierzono, dlatego nie może zabraknąć go na świątecznym stole. Tradycyjnie przygotowywany z ciasta drożdżowego lub krucho-drożdżowego stanowi bazę dla makowca zawijanego.

Jeżeli boisz się pęknięć na cieście, wystarczy makowiec zawinąć w papier do pieczenia przed włożeniem do piekarnika lub wybierz wersję bez ciasta, czyli tak zwany makowiec japoński. Wilgotne i delikatne ciasto uzyskasz przez dodanie jabłek - zarówno w postaci musu, jak i kawałków pokrojonych w kostkę.

Jeżeli przygotowujesz ciasto na szybko, użyj gotowej masy makowej, jednak nic nie przebije tej domowej z ręcznie zmielonym makiem.

Makowiec na kruchym cieście
Lukrowany makowiec
Makowiec na biszkopcie

fot. Makowiec świąteczny/Adobe Stock, zi3000

Piernik

Planując wyjątkowe ciasto na święta, przemyśl wcześniejsze przygotowanie staropolskiego piernika, czyli dojrzewającego, który należy wykonać na 3 tygodnie przed wigilią.

Jeżeli przeoczyłaś ten moment i szukasz przepisu na szybko, wybierz spośród piernika na piwie lub z miodem. Osoby z nietolerancją pokarmową, również mogą cieszyć się smakami bożonarodzeniowymi – rozwiązaniem jest piernik bez jajek, piernik bezglutenowy, który smakuje równie pysznie!

Jeżeli co roku masz problem czym przełożyć piernik, wystarczy wykorzystać jedna z najprostszych wersji z powidłami śliwkowymi. Chcesz, aby wypiek był delikatny i wilgotny? Sprawdź wersję piernika z jabłkami, które dobrze utrzymują wilgoć w cieście.

fot. Piernik/Adobe Stock, zi3000

Sernik świąteczny

Tradycyjny sernik królewski to jeden z najczęstszych wyborów na święta. Jeżeli wolisz bardziej piankowe i puszyste wersje, wystarczy wybrać przepis na sernik wiedeński. W przypadku ciast bez pieczenia, najlepiej sprawdzi się treściwy sernik Chatka Baba Jagi, który przywoła wspomnienia z dzieciństwa.

Istotne jest, aby podczas przygotowywania deseru sprawdzić, który ser twarogowy wybrać, aby dodać mniej masła lub kogla-mogla. Konsystencja jest ważna w przypadku, gdy nie chcesz zagęszczać sera mąka ziemniaczana.

Sernik krakowski
Sernik wiedeński w polewie kajmakowej
Sernik wegański
Sernik z rosą
Sernik na spodzie z herbatników

Zobacz więcej przepisów na potrawy wigilijne: