3 domowe sposoby na kleszcze w ogrodzie

Zwalczanie kleszczy nie musi oznaczać opryskiwania ogrodu chemią. Czasem wystarczy kilka prostych, naturalnych kroków, które razem dadzą naprawdę zauważalny efekt. Dzięki temu nie tylko ograniczysz ryzyko ukąszenia, ale też stworzysz ogród, w którym lepiej czują się ludzie i pożyteczne owady, a nie pasożyty. Zwłaszcza kleszcze, których jest coraz więcej, a które przenoszą chorobotwórcze drobnoustroje.

Wytnij lub przytnij tuje - kleszcze je kochają

Tuje, choć bardzo popularne w polskich ogrodach, to prawdziwy raj dla kleszczy. Tworzą gęste, zacienione i wilgotne środowisko – a właśnie takie warunki kleszcze kochają najbardziej. Im mniej światła i przewiewu, tym lepiej się tam czują.

Jeśli więc masz w ogrodzie żywopłot z tuj (szczególnie starych, gęstych), warto rozważyć ich przerzedzenie lub całkowite usunięcie (na powierzchni 25 m kwadratowych na działce mieszkalnej usuwać bez zezwolenia możesz tuje, których pień nie przekracza na wysokości 5 cm obwodu 50 cm). Jeśli tuje są zbyt duże do wycięcia, warto przystrzyc je od dołu, aby je przerzedzić lub uformować w kształt drzew. Kleszcze nie wchodzą zwykle wyżej niż na wysokość 150 cm, więc gałęzie znajdujące się wyżej z pewnością nie staną się siedliskiem tych pasożytów.

Zamiast tuj można posadzić rośliny ozdobne „bardziej przewiewne” – na przykład hortensje czy berberysy, które są mniej przyjazne dla kleszczy. Im bardziej słoneczny, suchy i otwarty jest ogród, tym mniej miejsc, gdzie kleszcze mogą się ukrywać i czekać na żywiciela.

Zasadź naturalną barierę na kleszcze

Niektóre rośliny przyciągają kleszcze, inne działają jak repelent – wydzielają zapachy, które dla ludzi są przyjemne lub neutralne, ale dla kleszczy nie do zniesienia. Włączenie ich do kompozycji ogrodowej to świetny sposób, aby odstraszyć nieproszonych gości w całkowicie naturalny sposób.

Oto kilka roślin, które warto posadzić:

czosnek niedźwiedzi i szczypiorek – rośliny z rodziny cebulowatych nie są lubiane przez kleszcze.
rozmaryn i tymianek – zioła dobre nie tylko do potraw z grilla, ale i jako naturalny repelent.
lawenda – pięknie pachnie, przyciąga pszczoły, lecz skutecznie odstrasza kleszcze.
mięta pieprzowa – jej intensywny zapach działa jak bariera, a przy okazji możesz jej używać w kuchni.
trawa cytrynowa – zawiera citronellol – związki, które odstraszają wiele owadów, w tym kleszcze.

Warto sadzić te rośliny przy tarasach, miejscach zabaw dzieci czy wzdłuż ścieżek ogrodowych – tam, gdzie najczęściej przebywasz. Rośliny te działają odstraszająco nie tylko na kleszcze, ale także na komary i meszki.

Zrób na kleszcze bufor z kory i żwiru

Kleszcze rzadko wędrują przez gołe, suche i nagrzane powierzchnie – unikają takich miejsc jak ognia. Możesz to wykorzystać, tworząc naturalne „zasieki” wokół newralgicznych punktów ogrodu, na przykład:

placów zabaw dla dzieci,
miejsc piknikowych,
altanek i tarasów,
grządek z warzywami.

Wystarczy rozłożyć pas suchej kory, jasnego żwiru lub drobnego tłucznia o szerokości około 50–100 cm. Kleszcz nie przejdzie przez taką przeszkodę, bo nienawidzi suchego, nagrzanego podłoża. Taka „strefa buforowa” skutecznie oddzieli przestrzeń użytkową od miejsc, w których kleszcze mogą się czaić – np. zarośli, krzewów czy lasu za płotem.

Jeśli masz ogród graniczący z łąką, lasem albo zaroślami, warto również postawić ogrodzenie z siatki o drobnych oczkach i wyciąć pas roślinności między ogrodem a dzikim terenem. To zmniejsza ryzyko, że kleszcze „przeskoczą” do twojego ogrodu wraz z dzikimi zwierzętami (np. jeżami).

Odseparuj swój teren od lasu lub łąki, usuwając trawę lub ściółkę Usuń z pasa ziemi ściółkę lub trawę i wysyp kora lub żwirem, fot. Adobe Stock, kozorog

Kilka dodatkowych wskazówek

Warto pamiętać o regularnym koszeniu trawnika – długie, wilgotne źdźbła traw to dla kleszcza sieć dróg szybkiego ruchu. Krótko przycięta trawa nie tylko wygląda schludnie, ale też nie sprzyja tym pasożytom.
Nie zostawiaj stert liści ani gałęzi w kątach ogrodu – to dla kleszczy świetna kryjówka.

Ogranicz w ogrodzie obecność dzikich zwierząt, zwłaszcza gryzoni – to one najczęściej roznoszą kleszcze. Możesz np. zadbać o to, by nie zostawiać resztek jedzenia na tarasie czy w pomieszczeniach gospodarczych.

Zainwestuj w budki lęgowe dla ptaków – szpaki, sikory i inne ptaki zjadają kleszcze! Jeśli chcesz, możesz zacząć hodować kury. Te ptaki z lubością polują na te pasożyty.

Czytaj także: